Menu Close

Bezpieczeństwo w centrum zrównoważonego miasta

Jesteśmy obecnie świadkami najbardziej dynamicznej ewolucji handlu i centrum miast w historii. Liczba odwiedzających główne ulice handlowe stopniowo spada. Proces ten znacznie przyspieszyła pandemia COVID-19. Wygląda na to, że w przyszłości rzadziej będziemy odwiedzać sklepy, a ich liczba będzie spadać. Zastąpi je bardziej urozmaicona oferta handlowo- usługowa i rekreacyjna wkomponowane w tereny zamieszkałe przez zróżnicowane grupy społeczne. Aspiracją będzie model 15-minutowego miasta, gdzie wszystko co potrzebne znajdzie się w zasięgu ręki, od pracy po rekreację. Zmiany te silnie wpłyną na profill przestępczości i w konsekwencji zdefiniują potrzeby bezpieczeństwa.

W trakcie ogólnoświatowej pandemii w hrabstwie Yorkshire w Wielkiej Brytanii powstaje plan centrum miasta, które spełniać ma gwałtownie zmieniające się wymagania komercyjne przyszłości.

Olive Lane to przyszłe centrum nowej społeczności Waverley, największego projektu deweloperskiego typu brownfield w Yorkshire. Deweloper Harworth ma pozwolenie na budowę prawie 4 tysięcy obiektów mieszkaniowych i zagospodarowanie 2 tysięcy metrów kwadratowych przestrzeni komercyjnej. Pierwsze tysiąc domów znalazło już mieszkańców, a ponad 2 tysiące osób zatrudnionych jest na terenie Advanced Manufacturing Park- siedziby takich firm jak Rolls-Royce, Boeing czy McLaren.

W większości przypadków komercyjne centra miast, chcąc wyjść na przeciw oczekiwaniom klientów, muszą dokonać znaczących zmian. Rzadziej zdarza się, że centrum miasta projektowane jest od zera. Taka okoliczność stwarza możliwości intergacji stosownych rozwiązań bezpieczeństwa z pozostałymi elementami projektu, zapewniając wielofunkcjonalność i maksymalną efektywność wykorzystanych środków.

CPTED-UK pracuje z Harworth definiując potrzeby bezpieczeństwa, pomagając przez to osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju dla Olive Lane i społeczności Waverley.

Podejście CPTED uwzględnia badania naukowe i szeroko udokumentowane przykłady dobrych praktyk, które demonstrują korzyści płynące z uwzględnienia środków bezpieczeństwa na wczesnym etapie projektu. Ograniczenie przestępczości przez kształtowanie przestrzeni- CPTED to podejście w UE często określane jako ‘security by design’ w kontekście ochrony przestrzeni publicznej. Wielka Brytania ma najbardziej w Europie rozwinięty system wdrażania CPTED, z wieloma aktami prawa określającymi stosunek planowania przestrzennego i ograniczania przestępczości.

Wdrażając środki bezpieczeństwa jako element procesu planowania przestrzennego można znacznie ograniczyć koszty instalacji niezbędnych struktur. Na tym etapie łatwiej dokonywać zmian i kreatywnie łącząc elementy zapewnić ich wielofunkcyjność.
CPTED gwarantuje, że struktury bezpieczeństwa i obronności zlewają się z otoczeniem środowisk miejskich jako integralny element jednej całości.

Środki bezpieczeństwa i ochrony przed przestępczością, łącząc się z pozostałymi elementami infrastruktury we wczesnej fazie projektu, nie wchodzą z nimi w konflikt i lepiej integrują się z resztą otoczenia, w porównaniu ze środkami dodanymi do obiektów już istniejących.

Ryzyko i możliwości społeczne stanowią nieodłączną część audytu zagrożenia, stopnia ryzyka i potencjalnych skutków przestępczości. Audyt informuje decyzje dotyczące wyboru środków bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania stratom.

Dzisiejsze centra miast muszą dostosować się do modelu 15-minutowego miasta- koncepcji urbanistycznej, do której aspiruje wiele miast, chcąc wspierać wyznaczone przez ONZ cele zrównoważonego rozwoju. Waverley to przykładowy model tej koncepcji.

15-minutowe miasto uzupełnia koncepcję Smart Cities i należy do urbanistycznego nurtu promującego środowisko bardziej przyjazne ludziom. Harworth i CPTED-UK łączy zaangażowanie w tworzenie bezpieczniejszych, bardziej odpornych, zrównoważonych i przyjaznych zróżnicowanym grupom społecznym środowisk miejskich.

Pierwsze nawiązanie do 15-minutowego miasta to rok 2016. Prof. Carlos Moreno, doradzca prezydenta Paryża wprodził ten termin w odniesieniu do polityki urbanistycznej miasta. Pandemia COVID-19 bezprecedensowo przyspieszyła proces zmian w planowaniu przestrzennym na całym świecie. 15-minutowe miasto to nie tylko promocja zdrowego trybu życia. Model ten jest odpowiedzią na przyszłe potrzeby zrównoważenia ekologicznego, interakcji społecznych i aktywnośći obywatelskiej.

Dostęp do zaspokojenia wszystkich podstawowych potrzeb w zasięgu 15 minut oznacza ograniczenie uzależnienia od samochodu. Ilość czasu spędzonego w codziennej komunikacji, ma wielki wpływ na jakość życia w mieście. Wszystkie potrzeby codziennego życia mieszkańcy powinni móc zaspokoić w obrębie 15 minut rowerem lub pieszo.

Według Moreno podstawowe funkcje społeczne niezbędne do utrzymania jakości życia w środowisku miejskim na wysokim poziomie to mieszkanie, praca, zakupy, opieka zdrowotna, nauka i rozrywka.

Podobną próbę definicji funkcji społecznych niezbędnych dla zrównoważenia społeczności miejskich podjął brytyjski Building Research Establishment (BRE). BRE jest fundatorem najbardziej zaawansowanego światowego systemu multikryterialnej oceny zrównoważenia budynków BREEAM.

Program BREEAM Communities 2012 odnosi się do dużej skali projektów planistycznych. Potrzeby i wymagania lokalnej społeczności ujęte są w kategorii dobrostan społeczno- ekonomiczny (ang. Social and Economic Wellbeing). Program oferuje listę elementów, które powinne zostać wzięte pod uwagę, podkreślając przy tym, że nie istnieje standardowy zestaw, który odpowiadałby każdym okolicznościom.

Określenie lokalnych wymagań i potrzeb wg BREEAM Communities wymaga konsultacji dotyczącej między innymi oceny dostępnych usług, obiektów i oferty socjalnej, jak i sytuacji mieszkaniowej lokalnej społeczności. Program podkreśla, że profil demograficzny danej społeczności ulegać będzie zmianom podczas okresu funkcjonowania projektu urbanistycznego i zmiany te muszą zostać wzięte pod uwagę na etapie planowania.

Plan przestrzenny Olive Lane skupia supermarket spożywczy, różnego rozmiaru obiekty komercyjne i przestrzeń dla straganów handlowych. Znajdzie się tam też siłownia, której lokalizacja oferuje korzystającym z niej widok na centralnie usytuowaną przestrzeń publiczną. Górne piętra budynków Olive Lane to przestrzeń biurowa, restauracje, kawiarnie i obiekty mieszkaniowe. Przychodnia lekarska znajdować się będzie w sąsiedztwie apteki. Dzięki swojej lokalizacji między terenem zamieszkałym o dużym zagęszczeniu, a parkiem biznesowym, Olive Lane jest łatwo dostępne pieszo lub na rowerze. Przystanek autobusowy znajduje się przy pólnocnym wejściu do ulicy, a parking służyć będzie lokalnym przedsiębiorcom, mieszkańcom i wszystkim odwiedzającym.

Według High Street Task Force– oddziału specjalnego powołanego przez rząd Wielkiej Brytanii do regeneracji centrum komercyjnych brytyjskich miast, przestępczość i strach przed nią negatywnie wpływają na liczbę odwiedzających i przyczyniają się do degradacji środowisk miejskich. Crime Prevention through Environmental Design (CPTED) to dyscyplina, która redukuje okazje przestępcze przez odpowiednie kształtowanie przestrzeni. Metody CPTED to między innymi promocja odpowiedzialności terytorialnej, wspólne dbanie o przestrzeń publiczną, lepsza widoczność, równowaga między wolnością a kontrolą dostępu, szybka naprawa zniszczeń i nietolerancja drobnej przestępczości w celu zabobiegania jej eskalacji.

Szersze korzyści zrównoważenie centrum komercyjnych miast to redukcja różnych form dyskryminacji, większe bezpieczeństwo, szanse rozwoju biznesu i lepsze kontakty międzyludzkie.

Położenie geopolityczne i historia brytyjskiejo regionu Yorkshire nadaje projektowi Waverley symboliczne znaczenie, jest to przykład transformacji ekonomicznej do gospodarki niskowęglowej. Współczesne Waverley odzwierciedla zmiany środowiskowe, społeczne i ekonomiczne dyktowane przez zielony ład.

Harworth jako deweloper specjalizuje się w regeneracji dużych i złożonych terenów przeobrażając je w osiedla mieszkaniowe i tworząc miejsca pracy. Harworth skupia swoją działalność na terenach poprzemysłowych.

Waverley to nowa społeczność zbudowana na terenie byłej kopalni odkrywkowej Orgreave. Historia górnictwo w tym regionie sięga roku 1820. Pierwszy szyb wydobywczy kopalni Orgreave stanął w 1851 roku. W XX wieku utworzono koksownię Orgreave i teren Waverley stał się jednym z największych przedsiębiorstw górnictwa węglowego w Europie.
Krajowa Rada ds. Węgla zamknęłą kopalnię Orgreave w roku 1981, co doprowadziło do fali strajków. Członkowie Związku Zawodowego Górników okupowali koksownię uniemożliwiając wejście pracownikom i blokując wywóz węgla z kopalni. Wierzyli, że dzięki temu uchronią kopalnię przed zamknięciem i utrzymają swoje stanowiska pracy.

Waverley to historia o tym jak zmiany społeczno- ekonomiczne pomagają określić potrzeby środków bezpieczeństwa tworząc zarówno ryzyko, jak i możliwości.

Harworth to grupa silnie zaangażowana w cele zrównoważonego rozwoju ONZ. Jako firma budują partnerstwo biznesowe na podstawie wspólnego poczucia odpowiedzialności społecznej. Harworth doceniają wartość bezpieczeństwa i odporności na przestępczość jako nieodzownych warunków zrównoważenia.

Przemysł światowy w dalszym ciągu polega na paliwach kopalnych poprzez pełny cykl życia usługi lub produktu. Ponad 80% światowego zużycia energii pochodzi z paliw kopalnych, zawierających węgiel. Światowa emisja dwutlenku węgla wzrosła o 50% od roku 1990. Dekarbonizacja to złożony problem społeczny, który wymaga transpormacji społecznej i strukturalnej, jak i technologicznej innowacji.

Dzisiejsze Waverley jest liderem zielonej rewolucji przemysłowej w Wielkiej Brytanii. Park biznesowy w Waverley to inspirujący dowód na to, że energia ze źródeł zrównoważonych może być szeroko dostępna. Waverley demonstruje postęp w dostępności i efektywności energii z odnawialnych źródeł, wnosząc znaczny wkład w upowszechnianie przystępnej cenowo czystej energii.

Advanced Manufacturing Park to kaganek przemysłowej transformacji. Pierwszy rezydent parku biznesowego to centrum badań zaawansowanych systemów i technologii produkcji (ang. Advanced Manufacturing Research Centre)- AMRC, sieć najbardziej pionerskich na skalę światową ośrodków badań i innowacji pracujących z różnego rozmiaru przedsiębiorstwami produkcyjnymi.

Ekspektyza AMRC przyciągnęła do Waverley firmy takie jak McLaren czy Rolls-Royce, które zdecydowały się otworzyć tam swoje nowe ośrodki produkcji. Do grona dołączyło centrum badań nuklearnych zaawansowanej produkcji, dzięki czemu park biznesowy w Waverley stał się jednym z głównych inżynieryjnych ośrodków eksperckich w Wielkiej Brytanii.

Advanced Manufacturing Park przyciągnął też Brytyjską Agencję Energii Atomowej (ang. UK Atomic Energy Authority) UK AEA. W 2020 UK AEA otwarło w Waverley nowy ośrodek technologii termojądrowej. Ośrodek będzie rozwijał materiały i urządzenia, które są w stanie funkcjonować w warunkach panujących we wnętrzu reaktora syntezy jądrowej. Będą one testowane i udoskonalane w warunkach symulujących wnętrze reaktorów jądrowych- intensywność strumienia ciepła, próżnię i silne pola magnetyczne.

Wizja parku biznesowego AMP narodziła się z postępującej degradacji, jakiej hrabstwo South Yorkshire doświadczyło przez tradycyjny przemysł oparty na węglu i stali przez ostatnie 20 lat. Pomimo wielu negatywnych skutków region zachował zdobyte umiejętności i wiedzę z zakresu zaawansowanej produkcji. Pomogły w tym materiały badawcze I ekspertyza naukowa dwóch lokalnych ośrodków akademickich w Sheffield i innych niezależnych ośrodków badawczych.

Harworth planuje zwiększyć liczbę miejsc pracy w regionie dla osób wykwalifikowanych do 4 tysięcy, co znacznie przekroczy liczbę osób zatrudnionch w kopalni Orgreave w momencie jej zamknięcia w 1990 roku.

Olive Lane, przyszłe centrum komercyjne Waverley umożliwi osobom z różnych środowisk wzajemne poznanie się, integrację i zaangażowania w życie społeczne. Zakres funkcji i dostępnych aktywności służyć będzie grupom społecznym o różnym profilu demograficznym. Olive Lane jest dobrze skomunikowana z otaczającym środowiskiem. Dobrze funkcjonująca przestrzeń publiczna jest bezpieczniejsza i łatwiejsza w utrzymaniu porządku publicznego niż przestrzeń o niskim stopniu aktywności.

Brytyjski oddział specjalny High Street Task Force został powołany do restrukturyzacji i regeneracji głównych ulic handlowych. Oddział oferuje informacje, rady, szkolenia, ekspertyzę i dostęp do danych pomagając wprowadzić pozytywne zmiany w lokalnych społecznościach. Richard Stones OBE z CPTED-UK Ltd wnosi do High Street Task Force swoją ekspertyzę w dziedzinie bezpieczeństwa biznesu i zapobiegania stratom.

Powyższy artykuł został opublikowany w Loss Prevention Europe Magazine dostępnym na:

LP Magazine EU (thelpportal.com)